نمازهای ماه رمضان

نمازهای ماه رمضان نمازهایی است که علاوه بر نمازهای سایر ماه‌ها (همچون نمازهای واجب و نافله‌ها و نماز شب)، به طور اختصاصی در ماه رمضان خوانده می‌شود؛ برخی از این نمازها هر شب خوانده می‌شوند و برخی به شب یا روز خاصی اختصاص دارند. شب‌های قدر نیز نمازهای ویژۀ خود را دارند.

هزار رکعت نماز

از جمله نمازهای مستحبی این ماه، خواندن هزار رکعت نماز به صورت دورکعتی و فرادا است که علما در چگونگی خواندن آن اختلاف دارند؛ اما بنابر مشهور کیفیت آن چنین است: در دهه اول و دوم،‌ در هر شب بیست رکعت نماز خوانده می‌شود که هشت رکعت بعد از نماز مغرب و دوازده رکعت پس از نماز عشاء. در دهه آخر ماه، هر شب سی رکعت که هشت رکعت آن پس از نماز مغرب و باقی پس از نماز عشاء خوانده می‌شود. مجموع این نمازها هفتصد رکعت می‌شود. سیصد رکعت باقی مانده نیز در شب‌های قدر خوانده می‌شود؛ هر شب صد رکعت.

دو رکعت در هر شب

در کتاب مفاتیح الجنان آمده است: در هر شب ماه رمضان دو رکعت نماز در هر رکعت، حمد را یک بار و توحید را سه بار بخواند و پس از سلام نماز بگوید:

« سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفیظٌ لایغْفُلُ، سُبحانَ مَنْ هُوَ رَحیمٌ لایَعْجَلُ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لایسْهُو، سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لایلْهُو

منزه است آن خدای نگهبانی که غفلت نمی‌کند، منزه است آن خدای مهربانی که شتاب نمی‌کند
منزه است آن خدای پابرجایی که کسی را از یاد نمی‌برد، منزه است آن خدای جاودانی که به چیزی سرگرم نمی‌شود.

»

سپس ذکر تسبیحات اربعه (سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر) را هفت مرتبه بگوید و آنگاه بخواند:

« سُبْحانَک سُبْحانَک سُبْحانَک یا عَظیمُ اغْفِرْ لِی الذَّنْبَ الْعَظیمَ

خداوندا تو از هر عیب و نقصی منزّهی، منزّهی، منزّه. باراِلها گناهان بزرگم را بیامرز

»

و در آخر ده بار صلوات بفرستد. کسی که این دو رکعت نماز را به جا آورد خداوند هفتاد هزار گناه او را می‌آمرزد.

نمازهای اختصاصی هر شب

نمازهای اختصاصی هر شب، در کتاب مفاتیح الجنان چنین آمده است:

نمازِ شب...کیفیت نماز
اولچهار رکعت در هر رکعت بعد از سوره حمد پانزده مرتبه سوره توحید
دومچهار رکعت در هر رکعت بعد از حمد بیست مرتبه اِنّا اَنْزَلْناهُ
سومده رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید
چهارمهشت رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه اِنّا اَنْزَلْناهُ
پنجمدو رکعت در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید و بعد از سلام صد بار صلوات
ششمچهار رکعت در هر رکعت حمد و سوره تَبارَک الَّذی بِیدِهِ الْمُلْک
هفتمچهار رکعت در هر رکعت حمد و سیزده مرتبه اِنّا اَنْزَلْناهُ
هشتمدو رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید و بعد از سلام هزار مرتبه سُبْحانَ اللّهِ
نهمشش رکعت میان نماز مغرب و عشا، در هر رکعت حمد و هفت مرتبه آیة الکرسی و بعد از اتمام پنجاه صلوات
دهمبیست رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه توحید
یازدهمدو رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه اِنّا اَعْطَیناک الْکوْثَرَ
دوازدهمهشت رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه اِنّا اَنْزَلْناهُ
سیزدهمچهار رکعت در هر رکعت حمد و بیست و پنج مرتبه توحید
چهاردهمشش رکعت در هر رکعت حمد و سی مرتبه اِذا زُلْزِلَتْ
پانزدهمچهار رکعت در دو رکعت اول بعد از حمد صد مرتبه توحید و در دو رکعت دیگر پنجاه مرتبه توحید
شانزدهمدوازده رکعت در هر رکعت حمد و دوازده مرتبه اَلْهیکمُ التَّکاثُرُ
هفدهمدو رکعت در رکعت اوّل حمد و هر سوره که خواهد و در رکعت دوم حمد و صد مرتبه توحید و بعد از سلام صد مرتبه لا اِلهَ اِلا اللّهُ
هجدهمینچهار رکعت در هر رکعت حمد و بیست و پنج مرتبه اِنّا اَعْطَیناک الْکوْثَرَ
نوزدهمپنجاه رکعت در هر رکعت پس از حمد یک بار سوره اِذا زُلْزِلَتْ
بیستمهشت رکعت با هر سوره که شد
بیست و یکمهشت رکعت با هر سوره که شد
بیست و دومهشت رکعت با هر سوره که شد
بیست و سومهشت رکعت با هر سوره که شد
بیست و چهارمهشت رکعت با هر سوره که شد
بیست و پنجمهشت رکعت در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید
بیست و ششمهشت رکعت در هر رکعت حمد و صد مرتبه توحید
بیست و هفتمچهار رکعت در هر رکعت حمد و تَبارَک الَّذی بِیدِهِ الْمُلْک و اگر نتواند بیست و پنج مرتبه توحید
بیست و هشتمشش رکعت در هر رکعت حمد و صد مرتبه آیة الکرسی و صد مرتبه توحید و صد مرتبه کوْثَرْ و بعد از نماز صد مرتبه صلوات
بیست و نهمدو رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه توحید
سی امدوازده رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه سوره توحید

پانویس

  1. قمی، مفاتیح الجنان، نشر اسوه، ص۱۸۳ و ۱۸۴.
  2. قمی، مفاتیح الجنان، بعد از دعای افتتاح، ص۱۸۳.
  3. قمی، مفاتیح الجنان، بعد از دعای افتتاح، ص۱۸۳.
  4. قمی، مفاتیح الجنان، نشر اسوه، بعد از اعمال روز سی‌ام ماه رمضان، ص۲۳۸ و ۲۳۹.

منابع

  • قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، قم، نشر اسوه.